Rıfat Ilgaz, 1911 yılında Cide’de doğdu. 1930 yılında Kastamonu Muallim Mektebi’nden mezun oldu. 6 yıl süreyle Gerede, Akçakoca Gümüşova gibi yerlerde ilkokul öğretmenliği yaptı. Daha sonra Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nü bitirdi ve Adapazarı Ortaokulu’na Türkçe öğretmeni olarak atandı. 1939’da da İstanbul Karagümrük Ortaokulu Türkçe öğretmenliğine atandı. Rıfat Ilgaz’ın bu yıldan itibaren yazı ve şiirleri gazete ve dergilerde yayınlanmaya başladı. Türk edebiyatının meşhur yazarlarıyla tanıştı. 1943 yılında ilk kitabı “Yarenlik”i yayınladı. “Gün, Yığın, Markopaşa” gibi dergilerin çıkmasında sorumluluk aldı. 1950 yılından itibaren gazetecilik yaptı. 1970’de Basın Şeref Kartı aldı. 1974’de emekli olarak Cide’ye yerleşti. 7 Temmuz 1993’de vefat etti. Hababam Sınıfı adlı defalarca baskısı yapılan, defalarca sinemaya aktarılan meşhur eserin yazarı olarak tanınmıştır.(1)
“Halime Kaptan”, Kurtuluş Savaşı’na teknesiyle katılan cephane naklinde görev alan Cideli kahraman bir annemizin hayat hikâyesidir.
…
Halime, Cide’ye bağlı Malyas Köyü’nde doğmuş, Memiş Köyü’ne gelin gitmiştir. Kayınpederi Temel Reis, yaşlı bir denizcidir. Yelken ve kürekle hareket eden eski bir teknesi vardır. Ama sağlığı artık denize açılmaya engel teşkil etmektedir. Halime’nin eşi askere alınmıştır. Bir de oğlu vardır. Temel Reis’in vefatıyla ailenin geçim yükü Halime’nin sırtına biner. Askere alınmayan küçük yaşlardaki çocuklardan tayfa düzerek tekneyle sefere çıkmaya başlar. Rusya’ya ve İstanbul’a kereste taşıyıp, dönüşte tuz getirirler. Millî Mücadele’nin başlamasıyla da İstanbul’dan kaçırılan cephaneleri İnebolu’ya taşımaya başlarlar.
…
Çınar Yayınları, Halime Kaptan Kitabı’nın tanıtımıyla ilgili şunları yazmış: “Kurtuluş Savaşı’nın cephanesi ya İstanbul’dan kaçırılıyor, ya da Rusya’dan getiriliyordu. Şile ya da Sivastopol kıyılarından cephanenin teknelerleİnebolu’ya, oradan da kağnılarla Ankara’ya taşınış öyküsü acılarla ama kahramanlıklarla doludur. Öykünün kahramanları, erkeği cephede savaşan Kastamonu ve sahili kadınlarıdır. Şehit Şerife Bacılar, Halime Çavuşlar, Halime Kaptanlar… Elinizdeki kitap, Cideli bir kadın kaptanın, azgın fırtınalarla ve korsanlarla baş ederek İnebolu’ya cephane çekilişinin romanı. Rıfat Ilgaz’ın çocukluğunda tanıdığı Halime Kaptan’ın tarihte örneği çok az rastlanan gerçek kahramanlıkları… Türk kadınının yurdu için dalgalı denizlerdeki savaşımının ve Ulusal Kurtuluş Savaşı’na cephane kadar dalga dalga “umut” taşıyışının belgeseli…”
…
23 Ocak 2016 Cumartesi günü, Şeyh Şaban-ı Veli Vakfı’nda yapılan Cumartesi Sohbetlerinde konuşmacı bendim. “Kurtuluş Savaşı’nda Kastamonu Kadınlarının Kahramanlıkları ve Bunların Edebiyatımıza Yansıması, Şerife Bacı Hikâyesinin Tahlili” konusunu ele aldık. İlk kadın mitinginin kahramanı annelerimizi, Halime Çavuş’u, Şerife Bacı’yı, Cephane taşıyan annelerimizi, gelinliğini satıp parasını cephedeki askerliğimize sargı bezi alınsın diye Kızılay’a bağışlayan Hatice Hanımı, cepheye savaşmaya gitmek istiyorum diyen Tosyalı Nazife Hanımı, hastalanan öküzünün yerine kendini koşan Karabattı Nine’yi ve Rahime Kaptan’ı andık. İşte Rahime Kaptan romanı da kahraman bir annemizin yaptıklarının Rıfat Ilgaz tarafından edebiyatımıza yansıtılmasıdır. Bu eser geçmişle bugün arasında bir köprüdür. Bu ülkenin nasıl kazanıldığının destanıdır. Bu eserleri çocuklarımıza okutalım ki tarihleriyle gurur duysunlar. Atatürk’ün: “Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde gurur duyacaktır.” sözü işte bu gerçeği ifade etmektedir.
Rıfat Ilgaz’ı vefatının yıldönümünde rahmetle anıyorum…
https://www.aciksoz.com.tr/makale/20821846/mehmet-sayan/rifat-ilgaz-ve-romani-halime-kaptan